Taobh Thall den Ghóilín
Amhrán grá ina n-éiríonn leis an bhfear rún a chléibh a cheansú. Dónall Ó Loingsigh (1856-1920) ó Chathair Saidhbhín a chum an t-amhrán seo. Thug sé na blianta fada ina oide scoile i mBaile Philib, Co. Lú, áit ar thóg sé dáréag clainne. Measann Michael Bowles agus Ríonach Uí Ógáin gur bhunaigh an Loingseach a phíosa cumadóireachta ar amhrán eile ‘Art Ua Ceallaigh’ a foilsíodh sa Dundalk Democrat sa bhliain 1907. Thug Aindrias Ó Muimhneacháin an t-amhrán faoi bhráid An Claisceadal, cumann corúil Gaelach a bhunaigh Colm Ó Lochlainn agus Fionán Mac Coluim i mBaile Átha Cliath sa bhliain 1928. Ba i mBaile an Sceilg a d’aimsigh Aindrias Ó Muimhneacháin an t-amhrán de réir Michael Bowles, pianadóir leis an gClaisceadal.
A love song where the protagonist finally manages to secure the object of his affection. It was composed by Dónall Ó Loingsigh (1856-1920), a native of Cahersiveen. Dónal Ó Loingsigh spent many years in Philipstown, Co. Louth, where he was a schoolmaster. Michael Bowles and Ríonach Ui Ógáin believe Ó Loingsigh’s composition was heavily influenced by another song, ‘Art Ua Ceallaigh’, which was published in the Dundalk Democrat in 1907. The song was regularly performed by An Claisceadal, a Dublin-based Gaelic choral group which was established by Colm Ó Lochlainn and Fionán Mac Coluim in 1928. Michael Bowles, a pianist with An Claisceadal says the song was intrioduced to the group by Aindrias Ó Muimhneacháin. He had collected the song in Baile an Sceilg.
Foinse / Source: The Irish Times 30.03.1984
Taobh Thall den Ghóilín
Ar an dtaobh thall den ghóilín sea chónaíonn mo ghrá gheal
A grua mar an róisín, mar nóinín a bráid geal;
A craobh-fholt mar ór buí ina bpéarlaí siar sios léi,
Is mura bhfaghad-sa mo stóirín, le brón-chroí is scíos mé.
Ochón, Ó
Ar an dtaobh thall den ghóilín tráthnóinín ag siúl dom,
Ag éisteacht le smóilín, a cheol binn cois srúill dom;
Sea do dhearcas-sa Nóirín i mbóithrín deas crainn-ghlais
Is mura liom-sa mo stóirín, is deoraí thar tuinn mé.
Ochón, Ó
Ar an dtaobh thall den ghóilín sea chónaím lem ghrá anois,
Chomh teaspúil le dreoilín, mo ghnó ním cois trá anois,
Tá triúr clainne ag Nóirín, Cáit Eoghainín is Bríde,
Is on dtaobh thall den ghóilín, ní sheolfad thar taoide,
Go deo, deo!
PURCHASE THE ALBUM WITH THIS SONG: