An Cladhaire Bull

Amhrán seoigh agus magaidh é seo ó Dhairbhre. Baineann sé le beirt deirféar ar an oileán a bhíodh ag bearradh agus ag marú a chéile mar gheall ar fhear. B’é Seán Ó Siochrú, file a bhí ar an oileán, an fear a bhí i gceist. Tadhg Ó Murchú a bhailigh an t-amhrán seo ó Nóra Bean de Búrca, ón gComhartha Beag, sa bhliain 1936. Chuir Tadhg Ó Murchú nóta leis an amhrán ina ndeir sé go ndúirt Nóra leis, faoi rún, gur beirt deirféar des na Smiths ab ea ‘Síle’ agus ‘Bríde.’ B’é Seán féin an Cladhaire Bull.

 This is humourous song from Valentia. It describes two sisters fighting ferociously with one another over a man. Seán Ó Siochrú, a poet on the island, was the man in question. In the song the poet describes himself as a big strong bull providing a service for both Síle and Bríd. He describes the care and attention he recieves from the women and the arguments he causes between them. Tadhg Ó Murchú collected the song from Nóra Bean de Búrca from Coarha Beg in 1936. In a note accompanying the song Tadhg says that Nóra revealed to him that the ‘Bríd’ and ‘Síle’ referred to in the song were in fact sisters by the name of Smith. Seán himself was the Cladhaire Bull.

Foinse/Source: CBÉ:308:163-167

Fonn: Ó bhean an tí

Tá cailín beag óg sa pharóiste thoir

Go bhfuil búclaí óir ina bróga aici

Fé shíoda is fé rób is a gnaoi mar an rós

Is nach aoibhinn é a snódh is í i dtreo ag an mBull

Agus ó bhean a’ tí nach suairc é sin.

Da bhfeicfeadh sibh Síle an oíche fhliuch

‘S an Black Bull ag iníor ar thaobh an phoirt,

Ba chuma é nó seabhac a léimfeadh an crann

Is ná feicfeadh aon pholl óna namhaid chun dul

Agus ó bhean a’ tí nach suairc é sin.

Lá dá rabhas ag fiach lem choin

Ag rith ar fuaid sléibhte is na gcoillte bog,

Go bhfeaca-sa Síle ag iomarbh’ le Bríde

I dtaobh bheith ag luí lena Cladhaire Bull

Agus ó bhean an tí nach suairc é sin.

Tá an bháisteach anuas ar cheann den tigh

Agus ní chodlófá splanc ag francaigh ann,

Cuiltín bheag bhuí is an middle-piece inti

Is an Black Bull sínte ina lúib istigh

Agus ó bhean a’ tí nach suairc é sin.

Eiríonn Síle ar maidin go moch

Is bailíonn sí an cíos ón dtír lasmuigh

Bratacha lín agus olann bhreá mhín

Cuirfeam i gcrích é agus déanfaidh sé cuilt

Agus ó bhean a’ tí nach suairc é sin.

Tá tigh beag ósta ar thaobh a phoirt

Agus tá ithe agus ól go leor ansan

Síle ar an mbord ó oíche go ló

Ag fáscadh na beorach as an gCladhaire Bull

Agus ó bhean a’ tí nach suairc é sin.

Cuirfeam ar hire an Cladhaire Bull

In áit go mbeidh greim ar ladhar an chnoic

Feorann deas óg nár bearradh riamh fós

Agus beidh biolar is beoir i gcomhair a’ Bhull

Agus ó bhean a’ tí nach suairc é sin.

Go bhfeicfead-sa fós ar cóir is cion

Rince agus ceol go leor id’ thigh

Macha breá bó agus tarbh ina ndeoidh,

Capall féd’ thóin agus id dhóid beidh fuip

Agus ó bhean a’ tí nach suairc é sin.

I gCorcaigh an ghrinn nuair a chím-se thu

Go ngealann mo chroí agus m’intinn duit

I mbun an stail bhuí nuair a chroitheann sé a chlaíomh

Go gcritheann an ríocht le gníomh an fhir

Agus ó bhean an tí nach suairc é sin.